Ινσουλίνη: Το Κλειδί Της Υγείας Και Της Μακροζωίας

Ο ρόλος της ινσουλίνης για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού είναι πολύ σημαντικός. Τα κύτταρα στο σώμα μας χρειάζονται τη γλυκόζη, για να έχουν την απαραίτητη ενέργεια. Κάθε φορά που τρώμε, το σώμα προσπαθεί να διατηρήσει σταθερά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Όμως αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς τον σημαντικό ρόλο της ινσουλίνης που ελέγχει και επιτρέπει την είσοδο του σακχάρου- γλυκόζης στα κύτταρα.

Η ινσουλίνη εκκρίνεται από το πάγκρεας με στόχο να ρυθμίσει αλλά και να απομακρύνει το επιπλέον σάκχαρο (γλυκόζη) από το αίμα, ενώ ποσότητα αυτής της γλυκόζης μεταφέρεται στα κύτταρα και είναι αναγκαία για την παραγωγή ενέργειας. Αποθηκεύει τη γλυκόζη (εφόσον δεν τη χρειάζεται τη συγκεκριμένη στιγμή) για τις ανάγκες του οργανισμού, όταν και εφόσον απαιτηθεί, στο συκώτι και στους μυς και στον λιπώδη ιστό γύρω από την κοιλιακή περιοχή. Η ινσουλίνη σταματά να παράγεται όταν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα είναι στα φυσιολογικά επίπεδα.

Αντίσταση στην ινσουλίνη

Όταν το πάγκρεας δεν παράγει επαρκώς την πολύτιμη αυτή ορμόνη, τότε ο οργανισμός πάσχει από τον σακχαρώδη διαβήτη 1 και 2, πάθηση που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 τον αντιμετωπίζουν με ενέσεις ινσουλίνης σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα, ώστε να ρυθμίσουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Όταν όμως το πάγκρεας παράγει ινσουλίνη, αλλά τα κύτταρα δυσκολεύονται να τη διαχειριστούν αποτελεσματικά, δημιουργείται το φαινόμενο που ονομάζεται αντίσταση στην ινσουλίνη. Τότε το πάγκρεας αναγκάζεται να παράγει μεγαλύτερη ποσότητα, με αποτέλεσμα να κουραστεί και έτσι εμφανίζεται ο διαβήτης τύπου 2, με αποτέλεσμα η ινσουλίνη να επιπλέει στο αίμα και να μην απορροφά το μόρια γλυκόζης που υπάρχουν σε αυτό, δημιουργώντας σοβαρές διαταραχές στον οργανισμό με πρώτο βαλλόμενο το καρδιαγγειακό σύστημα.   Επίσης αρκετές έρευνες αποδεικνύουν ότι το φαινόμενο της αντίστασης στην ινσουλίνη προκαλεί διάφορα συμπτώματα όπως παχυσαρκία, λίπος στην κοιλιά, προβλήματα στα νεφρά, άνοια και αλτχσχάιμερ, αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων, υπνηλία, υπέρταση-, κατάθλιψη. Πολλές έρευνες έχουν συμπεράνει ότι τουλάχιστον ένα 30 με 35% του δυτικού κόσμου παρουσιάζει συμπτώματα του φαινομένου της αντίστασης στην ινσουλίνη (μεγάλο ποσοστό ινσουλινοαντίστασης παρουσιάζουν και τα παιδιά, ιδιαίτερα τα υπέρβαρα και τα παχύσαρκα). Και αυτό γιατί η αντίστοιχη διατροφή κυριαρχείται από ανεπεξέργαστους υδατάνθρακες, μεγάλη κατανάλωση ζάχαρης, πρόχειρου φαγητού, τρανς λιπαρά και στα παραπάνω προστίθεται και η καθιστική ζωή.  Συστήνουν λοιπόν απώλεια βάρους για άμεση βελτίωση της δράσης της ινσουλίνης, ιδιαίτερα δε όταν η περίμετρος της μέσης γύρω από την κοιλιά είναι μεγαλύτερη- πολύ μεγαλύτερη από 85 cm στις γυναίκες και 95 cm στους άντρες για έναν κανονικό σωματότυπο. Όμως σε ποια ηλικία θα εμφανίσει κάποιος ινσουλινοαντίσταση εξαρτάται από τον τρόπο ζωής του δηλαδή απ’ τη διατροφή του και από τη σωματική δραστηριότητα.

Η αλλαγή τρόπου ζωής είναι η καλύτερη θεραπεία: αποφεύγουμε τα τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, την κατανάλωση ζάχαρης και των παραγώγων της, αναψυκτικά ή ποτά που περιέχουν γλυκαντικά (τα παιδιά πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα), πατάτες, λευκά μακαρόνια, πίτσες, λευκό ψωμί, λευκό ρύζι, ζωικά λιπαρά, τηγανητά. Καλό είναι επίσης να διαβάζουμε τις ετικέτες γιατί στα συσκευασμένα τρόφιμα κρύβονται πολλές παγίδες με πιο συχνή τη ζάχαρη ή σιρόπια με υψηλή φρουκτόζη. Κάνουμε συχνά εξέταση του σακχάρου και της γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαρίνης (εξέταση που διαβάζει τον μέσο όρο του επιπέδου σακχάρου στο αίμα τους τελευταίους 2-3 μήνες), καταναλώνουμε καθημερινά πράσινα λαχανικά και φρούτα, εάν τρώμε κρέας να είναι χωρίς λίπος, προτιμούμε το ελαιόλαδο, αλλά χωρίς να το τηγανίσουμε, τροφές με Ω3 λιπαρά (σαρδέλα, σκουμπρί, γαύρο, σολομό, ιχθυέλαια, φύκια) μας προστατεύουν από την εμφάνιση του διαβήτη, ενώ τα προβιοτικά (κεφίρ, ξυνόγαλο, καλλιέργεια γιαουρτιού) βοηθούν στην ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου. Καταναλώνουμε επίσης δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς (ανάλατους), όσπρια, λιναρόσπορο και ταχίνι, ενώ αποφεύγουμε ή μειώνουμε δραστικά το αλκοόλ και οπωσδήποτε βάζουμε στη ζωή μας κίνηση (περπάτημα, ποδήλατο, κολύμβηση, τζόκινγκ) τουλάχιστον 3 με 4 φορές την εβδομάδα. Τέλος και εδώ οι βιταμίνες D, C  μαζί με το Μαγνήσιο βοηθούν στη ενίσχυση του οργανισμού κατά της εμφάνισης αλλά και της αντιμετώπισης του διαβήτη 2. Πολλές έρευνες έχουν καταδείξει ότι η βιταμίνη D είναι πολύ σημαντική για την προστασία του οργανισμού από τον διαβήτη τύπου 2 και ότι η εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 σε άτομα με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα έχουν 5 φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν σε σχέση με τα άτομα που έχουν επαρκή ποσότητα βιταμίνης D. Επιπλέον παρόμοιες έρευνες κατέληξαν ότι υπάρχει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της βιταμίνης D και της εμφάνισης διαβήτη ή προδιαβήτη μετά την εγκυμοσύνη. Για την πρόσληψη της βιταμίνης D καλό είναι να εκτιθέμεθα στον ήλιο καθημερινά 15 με 30 λεπτά ανάλογα την ώρα, να καταναλώνουμε λιπαρά ψάρια και γενικά αντιοξειδωτικές τροφές που μειώνουν τις φλεγμονές στο σώμα και δρουν προληπτικά κατά του διαβήτη. Η χρόνια φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες που συναντάμε συνήθως σε άτομα σε σακχαρώδη διαβήτη παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της νόσου. Η βιταμίνη Cπροσφέρει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο και στην πρόληψη και στην θεραπεία. Αυξάνουμε την πρόσληψη της βιταμίνης C που βρίσκεται άφθονη σε φρούτα και σε λαχανικά (ακτινίδια, πορτοκάλι, φράουλες, πιπεριές, λάχανο, μαϊντανός κλπ), αλλά και με τη μορφή συμπληρωμάτων.

Κλείνοντας το άρθρο αυτό, να επισημάνουμε ότι και το μαγνήσιο είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την πρόληψη και αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2. Παίζει σημαντικό ρόλο στον μεταβολισμό της γλυκόζης και στην ευαισθησία της ινσουλίνης, βελτιώνοντάς την ενώ μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη. Έρευνες έχουν δείξει ότι η αύξηση της πρόσληψης μαγνησίου, βελτιώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.

Τρόφιμα με υψηλή ποσότητα μαγνησίου είναι: τα καρύδια, ο αρακάς,  ο ηλιόσπορος, ο κολοκυθόσπορος, το ταχίνι, το αβοκάντο, τα μαυρομάτικα φασόλια, τα αμύγδαλα, οι μπανάνες, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα σκουροπράσινα λαχανικά, τα αποξηραμένα σύκα, οι σταφίδες, οι χουρμάδες, η μαύρη σοκολάτα, ενώ η πρόσληψη μαγνησίου σε μορφή συμπληρωμάτων δεν πρέπει να ξεπερνά τα 400 mg την ημέρα για τον άντρα και τα 300 mg την ημέρα για τη+ γυναίκα.

Πηγές-Βιβλιογραφία:

-Insulin and Its Metabolic Effects - Transcription of a talk presented at Designs for Health Institute's BoulderFest Seminar, By Ron Rosedale, M.D

-Diabetes is not a disease of blood sugar, By Ron Rosedale M.D.

-The Rosedale Diet Paperback – September 6, 2005, Ron Rosedale M.D, Carol Colman

-The Metabolic Syndrome as Predictor of Type 2 Diabetes: The San Antonio Heart Study

Carlos Lorenzo, MD; Mayor Okoloise, MS; Ken Williams, MS; Michael P. Stern, MD; Steven M. Haffner, MD

-Inflammation as a link between obesity, metabolic syndrome and type 2 diabetes, Nathalie Essera, Sylvie Legrand-Poels, Jacques Piette, André J.Scheen, Nicolas Paquot

-Metabolic Syndrome as a Precursor of Cardiovascular Disease and Type 2 Diabetes Mellitus

Peter W.F. Wilson, Ralph B. D’Agostino, Helen Parise, Lisa Sullivan and James B. Meigs

-Obesity, Metabolic Syndrome, and Type 2 Diabetes: Inflammatory Basis of Glucose Metabolic Disorders, Aruna Pradhan, MD, MPH

-Management of the Metabolic Syndrome and Type 2 Diabetes Through Lifestyle Modification, https://doi.org/10.1146/annurev-nutr-080508-141200, Faidon Magkos, Mary Yannakoulia, Jean L. Chan, and Christos S. Mantzoros

-Sugar-Sweetened Beverages and Risk of Metabolic Syndrome and Type 2 Diabetes: A meta-analysis , Vasanti S. Malik, SCD; Barry M. Popkin, PHD; George A. Bray, MD; Jean-Pierre Després, PHD; Walter C. Willett, MD, DRPH; Frank B. Hu, MD, PHD

-The glucose/insulin system and vitamin C: implications in insulin-dependent diabetes mellitus, J J Cunningham

-Supplementation of Vitamin C Reduces Blood Glucose and Improves Glycosylated Hemoglobin in Type 2 Diabetes Mellitus: A Randomized, Double-Blind Study, Ganesh N. Dakhale, Harshal V. Chaudhari, and Meena Shrivastava

-The effect of vitamin D on insulin resistance in patients with type 2 diabetes

Afsaneh Talaei, Mahnaz Mohamadi & Zahra Adgi

-Is there a relationship between vitamin D with insulin resistance and diabetes mellitus?

Kamal AS Al-Shoumer and Thamer M Al-Essa

-Intracellular magnesium and insulin resistance, Junji Takaya 1, Hirohiko Higashino, Yohnosuke Kobayashi

-Magnesium metabolism in type 2 diabetes mellitus, metabolic syndrome and insulin resistance., Barbagallo M, Dominguez LJ.

Από την Επιστημονική Ομάδα του Υγεία Ευεξία