Χωρίς κρέας μόνο μία μέρα την εβδομάδα. Μάθε τι θα συμβεί

Ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών επιβεβαιώνει ότι η αποχή από το κρέας μόνο μία μέρα την εβδομάδα έχει μετρήσιμα οφέλη — για το σώμα, τον πλανήτη, ακόμη και θεσμικά συστήματα όπως τα νοσοκομεία και τα σχολεία.

Αυτή η απλή αλλαγή είναι ο πυρήνας της Δευτέρας χωρίς κρέας, της παγκόσμιας εκστρατείας για τη δημόσια υγεία που ξεκίνησε το 2003 από τον θρύλο της διαφήμισης Sid Lerner σε συνεργασία με το Johns Hopkins Center for a Livable Future.

Ένας νέος ψηφιακός κόμβος για τη Δευτέρα χωρίς κρέας

Τώρα στην 22η χρονιά της, η Meatless Monday εισέρχεται σε μια νέα εποχή με την έναρξη ενός ισχυρού κέντρου ψηφιακών πόρων που δημιουργήθηκε από το Κέντρο για ένα βιώσιμο μέλλον, με στόχο την υποστήριξη επαγγελματιών, ιδρυμάτων και υποστηρικτών της δημόσιας υγείας. Η αναβαθμισμένη πλατφόρμα συλλέγει έρευνα δύο δεκαετιών, περιεχόμενο πολυμέσων και πρακτικές εργαλειοθήκες που μπορούν να προσαρμοστούν σε χώρους εργασίας, πανεπιστήμια, τοπικές κυβερνήσεις και πολλά άλλα.

«Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε κρέας έχουν συνδεθεί με μια σειρά από σοβαρές απειλές για τη δημόσια και την πλανητική υγεία», δήλωσε ο Shawn McKenzie, Διευθυντής του Κέντρου Johns Hopkins για ένα βιώσιμο μέλλον. «Το νέο Κέντρο Πόρων θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τα καλύτερα υλικά, εργαλεία και πόροι της Δευτέρας χωρίς κρέας θα συνεχίσουν να είναι διαθέσιμα σε όλους όσους ενδιαφέρονται για τη δημόσια υγεία, τον πλανήτη μας και τα συστήματα τροφίμων που αλλάζουν».

Η περιβαλλοντική υπόθεση για την κατανάλωση λιγότερου κρέατος

Η προειδοποίηση του McKenzie σχετικά με τους κινδύνους των δίαιτων βαρέων με κρέας δεν είναι αφηρημένη. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Food το 2023 διαπίστωσε ότι τα συστήματα τροφίμων είναι υπεύθυνα για περίπου το ένα τρίτο των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και η πλειονότητα αυτών των εκπομπών προέρχεται από τη κτηνοτροφία. Η παραγωγή μόνο του βοείου κρέατος είναι πιο εντατική σε άνθρακα από σχεδόν όλες τις άλλες πηγές πρωτεΐνης μαζί, παράγοντας περίπου 60 κιλά διοξειδίου του άνθρακα ανά κιλό κρέατος.

Συγκριτικά, οι εκπομπές από όσπρια, λαχανικά και δημητριακά είναι σημαντικά χαμηλότερες. Μια μέρα χωρίς κρέας κάθε εβδομάδα μπορεί να μειώσει το ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα ενός ατόμου έως και 186 κιλά, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Σε παγκόσμια κλίμακα, αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να περιορίσει σημαντικά τον αντίκτυπο του τομέα των τροφίμων στο κλίμα.

Μια εβδομαδιαία επαναφορά για δια βίου υγεία

Η Δευτέρα χωρίς κρέας έχει τονίσει εδώ και καιρό αυτό το περιβαλλοντικό όφελος από την παράλειψη του κρέατος μία φορά την εβδομάδα, αλλά οι επιπτώσεις στην υγεία είναι εξίσου ισχυρές. Μια μελέτη του 2021 από το Harvard T.H. Η Σχολή Δημόσιας Υγείας του Chan διαπίστωσε ότι η αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος με πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων έως και 14 τοις εκατό. Ακόμη και μέτριες μειώσεις στο κόκκινο και το επεξεργασμένο κρέας έχουν συνδεθεί με χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου, παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2.

Το αρχικό όραμα του Sid ήταν να δημιουργήσει πρωτοβουλίες που θα μπορούσε ο καθένας να πάρει και να διαμορφώσει για τους δικούς του θεσμούς και τη ζωή του. 22 χρόνια αργότερα, θεσμικοί εταίροι και υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο έχουν αγκαλιάσει τη Δευτέρα ως, επίσης, σύμφωνα με τα λόγια του Sid, «την ημέρα που χάνεται η υγεία».

Το Πανεπιστήμιο των Συρακουσών επεκτείνει το κίνημα Healthy Monday

Ένα από αυτά τα ιδρύματα αγκύρωσης είναι το Lerner Center for Public Health Promotion and Population Health στο Maxwell School του Πανεπιστημίου Syracuse. Το κέντρο επιβλέπει τώρα το Healthy Monday, ένα συμπληρωματικό πρόγραμμα που ενθαρρύνει εβδομαδιαίες επαναφορές ευεξίας εστιασμένες σε συνήθειες όπως η διαχείριση του άγχους, η σωματική δραστηριότητα και η διατροφή. Το Healthy Monday, που κυκλοφόρησε αρχικά το 2006 ως επέκταση της καμπάνιας Meatless Monday, θα φιλοξενεί πλέον τη δική του συλλογή προγραμμάτων με δυνατότητα λήψης και υλικού προβολής, με στόχο τη δημιουργία υγιεινών ρουτινών μέσω τακτικών check-in της Δευτέρας.

Η Healthy Monday είναι μια δυναμική, προσαρμόσιμη καμπάνια που βοηθά τους ανθρώπους να ξεκινήσουν σωστά την εβδομάδα τους. Καθώς όλοι, από φοιτητές έως επαγγελματίες υγείας αναζητούν τρόπους για να επιτύχουν καλύτερη υγεία και ευημερία για τον εαυτό τους και τον πληθυσμό συνολικά, το Healthy Monday έχει τεράστιες δυνατότητες. 

Τα νοσοκομεία εντάσσονται στην προσπάθεια Wellness της Δευτέρας

Αυτή η προσαρμοστικότητα επεκτείνεται τώρα στα νοσοκομειακά συστήματα. Το NYU Langone Health ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα ηγηθεί της Healthy Monday for Hospitals, μιας νέας πρωτοβουλίας προσαρμοσμένης σε επαγγελματίες υγείας, ασθενείς και τις οικογένειές τους. Το πρόγραμμα αντλεί από την επιτυχία του προηγούμενα πιλοτικά προγράμματα σε ιδρύματα όπως το Ιατρικό Κέντρο Irving του Πανεπιστημίου Κολούμπια, το οποίο εισήγαγε τον προγραμματισμό ανακούφισης από το άγχος και ενσυνειδητότητας στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά του για τους ιατρούς και το προσωπικό.

Τα νοσοκομεία και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης είναι μοναδικά κοινωνικά και φυσικά περιβάλλοντα για την υγεία, με τεράστιες δυνατότητες να ενθαρρύνουν υγιείς, βιώσιμες δράσεις από τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας, τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Η Υγιεινή Δευτέρα για τα Νοσοκομεία είναι μια συναρπαστική προσπάθεια για τη διασφάλιση καλής υγείας—και η «αναζωογόνηση της Δευτέρας» εκπέμπεται από τη νοσοκομειακή κοινότητα ως ένα βήμα προς την κατεύθυνση της ευεξίας και της αυτοεξυπηρέτησης προσβάσιμη σε όλους».

Αν και η Δευτέρα χωρίς κρέας μπορεί να ακούγεται σαν μια μικρή χειρονομία, η δύναμή της έγκειται στη συνέπεια και στην εφαρμογή σε όλη την κοινότητα. Σε όλες τις ΗΠΑ και όχι μόνο, ολόκληρες σχολικές περιφέρειες έχουν υιοθετήσει το πρόγραμμα για τη βελτίωση της διατροφής των παιδιών και τη μείωση των περιβαλλοντικών αποβλήτων. Η Unified School District του Λος Άντζελες, για παράδειγμα, άρχισε να προσφέρει γεύματα Δευτέρας χωρίς κρέας το 2012. Σύμφωνα με μια μελέτη περίπτωσης που δημοσιεύτηκε από το Center for a Livable Future, αυτή η αλλαγή όχι μόνο μείωσε το κόστος των τροφίμων αλλά οδήγησε επίσης σε σημαντική αύξηση του ενδιαφέροντος των μαθητών για επιλογές με βάση τα φυτά.

Τα προγράμματα εταιρικής εστίασης και τα πανεπιστήμια ακολούθησαν το παράδειγμά τους. Κολέγια όπως το Columbia University, το Johns Hopkins και το UC Santa Barbara έχουν εισαγάγει τα μενού της Δευτέρας χωρίς κρέας στις αίθουσες εστίασης της πανεπιστημιούπολης, συνδέοντας το κίνημα με ευρύτερους κλιματικούς στόχους υπό την ηγεσία των φοιτητών. Ορισμένα προγράμματα έχουν ενσωματώσει ακόμη και τις Δευτέρες χωρίς κρέας στα μαθήματα βιωσιμότητας και στις προκλήσεις της κοινότητας.

Μια μέρα, μεγάλο αντίκτυπο

Το timing δεν είναι τυχαίο. Τα δεδομένα που συλλέγονται από το The Monday Campaigns δείχνουν ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να θέσουν προθέσεις και να υιοθετήσουν νέες συνήθειες στην αρχή της εβδομάδας. Αυτό το ψυχολογικό «φαινόμενο από το νέο ξεκίνημα» κάνει τη Δευτέρα μια ιδανική μέρα για να αλλάξετε τα διατροφικά πρότυπα με τρόπο που να φαίνεται εφικτό και μη περιοριστικό.

Έρευνα που διεξήχθη από το Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health και δημοσιεύτηκε στο American Journal of Preventive Medicine υποστηρίζει αυτή τη στρατηγική. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη που έθεσαν στόχους υγείας τις Δευτέρες ήταν πιο επιτυχημένοι στη διατήρηση αυτών των συμπεριφορών με την πάροδο του χρόνου, σε σύγκριση με εκείνους που ξεκίνησαν άλλες μέρες.

Πρακτικά, η Δευτέρα χωρίς κρέας δεν απαιτεί από τους συμμετέχοντες να γίνουν χορτοφάγοι ή vegan. Αντίθετα, παρουσιάζει ένα σημείο εισόδου χαμηλού φραγμού στα οφέλη της φυτικής διατροφής. Οι διοργανωτές καμπάνιας προσφέρουν ιδέες για γεύματα, συνταγές φιλικές προς τον προϋπολογισμό και θεσμικά βιβλία που διευκολύνουν την υιοθέτηση συνηθειών για τα φυτά χωρίς δραστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής.

Για πολλούς, είναι η απλότητα της ιδέας -σε συνδυασμό με τον τεκμηριωμένο αντίκτυπό της- που κάνει τη Δευτέρα χωρίς κρέας να διαρκεί.

Πηγή: https://vegnews.com