Στηθάγχη : Αιτίες και συμπτώματα

ΓΕΝΙΚΑ

Η στηθάγχη παρουσιάζεται όταν οι απαιτήσεις του μυοκαρδίου σε οξυγόνο είναι αυξημένες, αλλά η κυκλοφορία αδυνατεί να το προσφέρει λόγω στένωσης των στεφανιαίων αρτηριών. Η πάθηση αυτή προσβάλλει τους άντρες ηλικίας άνω των 30 ετών και τις γυναίκες άνω των 65 και αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε έμφραγμα.

Εκδηλώνεται αρχικά με πόνο στο θώρακα και στο στέρνο, ενώ κάποιες φορές εξαπλώνεται και σε άλλα σημεία. Η πλειοψηφία των ατόμων που πάσχουν από στηθάγχη αναφέρουν ότι τη στιγμή της κρίσης νιώθουν ένα μεγάλο βάρος στο στήθος τους, ενώ σε κάποιους άλλους το βάρος και ο πόνος επικεντρώνονται στο σαγόνι, την κοιλιά ή τον βραχίονα. Εξαιτίας των συμπτωμάτων της, η στηθάγχη συχνά εκλαμβάνεται ως έμφραγμα του μυοκαρδίου ή ως δυσπεψία και από τους πιο συχνά εμφανιζόμενους τύπους της είναι η σταθερή ή κλασική στηθάγχη, η ασταθής και η στηθάγχη Prinzmental.

Η πρώτη εκδηλώνεται με τη σωματική άσκηση και υποχωρεί με την ανάλογη ξεκούραση, η δεύτερη είναι πιο έντονη και πιο επικίνδυνη και παρουσιάζεται απροειδοποίητα ακόμη και κατά τη διάρκεια της ξεκούρασης. Η στηθάγχη Prinzmental τέλος, προσβάλλει κυρίως τα άτομα γυναικείου φύλου και χαρακτηρίζεται από σπασμό των στεφανιαίων αρτηριών.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Οξύς ασφυκτικός πόνος που εστιάζεται κυρίως στο θώρακα, χωρίς να αποκλείεται η επέκτασή του και σε άλλα σημεία, όπως είναι π.χ. το σαγόνι ή η κοιλιά.

•  Έντονος πόνος που παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης και υποχωρεί σταδιακά με ξεκούραση.

•  Εφίδρωση, σωματική αδυναμία, άγχος, ναυτία

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ…

• Η κρίση της στηθάγχης έχει διάρκεια μεγαλύτερη των 15 λεπτών, διότι μπορεί να πρόκειται για έμφραγμα του μυοκαρδίου.

• Παρουσιάσετε για πρώτη φορά κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα.

• Οι κρίσεις στηθάγχης εκδηλώνονται με μεγαλύτερη ένταση και συχνότητα

• Νιώσετε τάση λιποθυμίας, ζαλάδα, σωματική αδυναμία και ωχρότητα ή παρουσιάσετε τάση για εμετό σε συνδυασμό με έντονη εφίδρωση.

• Παρουσιάσετε κράμπες στο στομάχι, βραδυκαρδία, καρδιακές αρρυθμίες, δυσκοιλιότητα, πονοκέφαλο ή δύσπνοια, ενώ παίρνετε αναστολείς των διαύλων ασβεστίου.

ΑΙΤΙΕΣ

Η κυριότερη αιτία στηθάγχης είναι η στεφανιαία νόσος, η οποία αποτελεί συνέπεια της αθηροσκλήρωσης, ενώ δεν αποκλείεται να οφείλεται και σε άλλες παθήσεις που επιβαρύνουν τη λειτουργία της καρδιάς, όπως είναι π.χ. η αναιμία, οι καρδιακές αρρυθμίες, ο υπερθυρεοειδισμός κ.ά. Επίσης, για την εμφάνισή της ευθύνεται κάποιες φορές και η σωματική άσκηση, που μπορεί να ποικίλλει από έναν απλό περίπατο μέχρι το σήκωμα βάρους, η υπερβολική κατανάλωση φαγητού, η έκθεση στο πολύ κρύο, η συναισθηματική φόρτιση, η λήψη συγκεκριμένων χαπιών ή παράνομων ουσιών (π.χ. κοκαΐνη), το κάπνισμα, η υψηλή πίεση και χοληστερόλη, ο διαβήτης, η παχυσαρκία κ.ά.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Η διάγνωση της στηθάγχης συνίσταται σε:

• Φυσική εξέταση από το γιατρό

• Υποβολή σε ηλεκτροκαρδιογράφημα

• Διεξαγωγή τεστ κοπώσεως σε κυλιόμενο διάδρομο σε συνδυασμό με υπερηχογράφημα ή τομογραφία με ραδιοϊσότοπα.

Εάν αυτές οι εξετάσεις επιβεβαιώσουν την ύπαρξη προβλήματος, θα χρειαστεί η πραγματοποίηση μιας αγγειογραφίας, χάρη στην οποία θα εξεταστεί το σημείο και η έκταση του προβλήματος.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Για την αντιμετώπιση της στηθάγχης ενδείκνυται η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, ωστόσο η μέθοδος αυτή δεν επαρκεί, εάν δε συνδυαστεί με σωστή διατροφή και γενικότερα σωστό τρόπο ζωής. Γενικά, όμως, αποφύγετε να λάβετε φάρμακα χωρίς τη σύμφωνη γνώμη κάποιου γιατρού, διότι υπάρχουν φάρμακα που δεν επιτρέπεται να συνδυάζονται με άλλα, καθώς μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση και να προκαλέσουν περαιτέρω προβλήματα υγείας.

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Τις περισσότερες φορές ο γιατρός θα σας υποδείξει έναν υγιεινό τρόπο ζωής, που συνίσταται σε σωστή διατροφή, τακτική σωματική άσκηση, έλεγχο βάρους και διακοπή καπνίσματος, ενώ παράλληλα θα προτείνει τη λήψη φαρμάκων, όπως είναι τα νιτρώδη, οι β-αδρενεργικοί αναστολείς και οι αναστολείς διαύλων ασβεστίου.

Τα νιτρώδη φάρμακα αποσκοπούν στη διαστολή των φραγμένων αρτηριών και κατ’ επέκταση στην αύξηση της αιμάτωσης και σ’ αυτά εντάσσεται η νιτρογλυκερίνη, η οποία είναι πολύ αποτελεσματική,  αλλά προκαλεί παρενέργειες με κυριότερη τον πονοκέφαλο. Οι β-αδρενεργικοί αναστολείς αποσκοπούν στη μείωση του καρδιακού ρυθμού, της πίεσης και του οξυγόνου που καταναλώνει η καρδιά και μπορούν να συνδυαστούν αποτελεσματικά με τα νιτρώδη. Οι αναστολείς των διαύλων ασβεστίου τέλος σταματούν τον σπασμό των στεφανιαίων αρτηριών και ορισμένοι μειώνουν τον καρδιακό ρυθμό.

Για τους ασθενείς που πάσχουν από ασταθή στηθάγχη ενδείκνυται η λήψη ηπαρίνης σε συνδυασμό με ασπιρίνη, νιτρώδη και β-αδρενεργικούς αναστολείς. Σε περίπτωση που η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδώσει τα επιθυμητά αποτελέσματα, συνιστάται αγγειοπλαστική των στεφανιαίων αρτηριών ή εγχείριση μπάι-πας.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Οι εναλλακτικές μέθοδοι θεραπείας δρουν συμπληρωματικά των συμβατικών μεθόδων και συμβάλλουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στην πρόληψη των κρίσεων. Εάν θέλετε να εφαρμόσετε κάποια, μπορείτε να επιλέξετε μία από τις ακόλουθες:

• Φυτοθεραπεία:πιο αποτελεσματικό θεωρείται το κράταιγο, το οποίο δρα ως ηρεμιστικό της καρδιάς και μπορεί να συνδυαστεί με και με άλλα βότανα.

• Αγιουβέρδα:μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το σκεύασμα αμπάνα, το οποίο περιέχει βότανα και μέταλλα αγιουβέρδα και συμβάλλει θετικά στη μείωση της συχνότητας και της έντασης της στηθάγχης.

• Θεραπεία με χηλικούς παράγοντες: η εφαρμογή της έγκειται καθαρά σε ‘σας, διότι η αποτελεσματικότητά της είναι αμφισβητήσιμη, καθώς είναι πολλοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι απαιτείται προσεκτικός επιστημονικός έλεγχος πριν την εφαρμογή της. Το μόνο βέβαιο είναι ότι σε περίπτωση που επιλέξετε να την ακολουθήσετε, θα πρέπει να επιλέξετε και ειδικευμένο γιατρό.

• Ομοιοπαθητική:αποτελεσματικά θεωρούνται τα Cactus grandiflorious, Nux vomica και Arsenicum.

• Τρόπος ζωής:αποφύγετε τον καπνό του τσιγάρου, το έντονο νέφος και την κατανάλωση αλκοόλ και εντάξτε στη ζωή σας την αεροβική γυμναστική, η οποία θα σας βοηθήσει να αυξήσετε την αντοχή σας. Πρέπει, ωστόσο να λάβετε υπόψη σας ότι η άσκηση είναι ωφέλιμη, αρκεί να γίνεται με φυσιολογικό ρυθμό. Αν έχει μεγάλη ένταση, μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση της υγείας σας. Για το λόγο αυτό, προτού ξεκινήσετε κάποιο πρόγραμμα άσκησης, προβείτε σε τεστ κοπώσεως, το οποίο θα μετρήσει τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή σας πίεση, έτσι ώστε στη συνέχεια να μπορέσετε να διαμορφώσετε την άσκησή σας με βάση τα όρια της αντοχής σας.

• Ψυχοσωματική ιατρική:εφαρμόστε μεθόδους χαλάρωσης, όπως γιόγκα και βιοανάδραση που θα σας βοηθήσουν να καταπολεμήσετε το στρες και να χαλαρώσετε.

• Διατροφή:μία σωστή διατροφή συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της αιμάτωσης και του μεταβολισμού της καρδιάς και κατά συνέπεια βοηθά στη μείωση της ανάγκης της καρδιάς για οξυγόνο. Για να βελτιωθεί η αιμάτωση απαιτείται να γίνει έλεγχος της αθηροσκλήρωσης με παράλληλη μείωση της κατανάλωσης κεκορεσμένου λίπους και χοληστερόλης, ενώ για να βελτιωθεί ο μεταβολισμός της καρδιάς απαιτείται κατανάλωση τροφών πλούσιων σε μαγνήσιο. Για τον ίδιο σκοπό μπορεί να χρειαστεί λήψη συμπληρώματος διατροφής με L-καρνιτίνη ή συνένζυμο Q10.

 Πώς να αντιμετωπίσετε τη στηθάγχη στο σπίτι

• Σε περίπτωση που η στηθάγχη σας είναι πιο έντονη κατά τη διάρκεια της νύχτας, ανυψώστε λίγο το κεφάλι του κρεβατιού.

• Σε περίπτωση που νιώσετε στηθάγχη την ώρα που πάτε να ξαπλώσετε, καθίστε στο κρεβάτι και ακουμπήστε κάτω τα πόδια σας. Εάν ο πόνος δεν υποχωρήσει, πάρτε το φάρμακό σας.

• Παίρνετε καθημερινά μία ασπιρίνη, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού. Είναι ένας τρόπος προκειμένου να μειώσετε τον κίνδυνο εμφράγματος.

• Αποφύγετε το κάπνισμα και τη χρήση αντισυλληπτικών χαπιών.

• Ακολουθήστε μία διατροφή πλούσια σε βιταμίνη Κ, την οποία μπορείτε να βρείτε στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.